Maskandi

Maskandi (eo hape e leng Maskanda) ke mofuta wa mmino wa setjhaba wa MaZulu, oo qalong o neng o amahanngwa le basebetsi ba bajaki, o ntseng o fetoha le setjhaba sa Afrika Borwa. Ho nahanwa hore Phuzushukela (John Bhengu) o ile a bula maliboho ha ho tluwa mmino ona. Hangata e tshwaua ka mokgwa wa ho kgetha katara o itshetlehileng ka litshusumetso tse fapaneng tsa nalane e boetse e na le tshebetso ya bohlokwa setjhabeng ka dibapadi tse fuwang tumello ya ho nyatsa batho ba matla phatlalatsa.

Qalong

Mmino o qalile ka "dipina tsa basadi tsa di-monochord tse nang le modumo wa kgaba tse ileng tsa fetisetswa le ho fuwa bophelo ba modumo ka katara". Metso ya se bitswang maskandi kajeno e kgutletse mefuteng ya mmino e sa sebetseng katara dilemong tsa bo-1920, ka phetoho ya katara e qalileng Rhodesia ka bo-1930 ka sehlopha sa dibini tse bululetsweng ke mmino difiliming tsa Bophirimela. E ile ya hlahiswa ke basebetsi ba bajaki Afrika Borwa.